Must-have w pracowni artystycznej: transparentny lakier wykończeniowy

Transparentny lakier wykończeniowy, lepiej znany jako werniks, najczęściej jest stosowany do konserwacji obrazów namalowanych na płótnie, jednak znajduje zastosowanie także w rękodziele. Uważamy, że ten produkt to prawdziwy must-have w pracowni artystycznej. Chcesz wiedzieć dlaczego? Zachęcamy do lektury.

Dlaczego warto używać werniksu?

Choć z werniksowania obrazów płynie wiele korzyści, to nie wszyscy są jego zwolennikami – przede wszystkim początkujący artyści. W sklepach plastycznych dostępnych jest wiele różnych werniksów, a wybór niewłaściwego produktu może skutkować zniszczeniem pracy, co bez wątpienia jest frustrujące. Nie brak także bardziej zaawansowanych malarzy, którzy uważają, że zabezpieczający lakier po prostu nie jest potrzebny. Z tym zdaniem trudno się zgodzić. Werniksu używa się bowiem w kilku celach, ważnych z punktu widzenia artysty:

• „podciągnięcie” koloru – transparentny lakier uwydatnia głębię koloru. Taką zdolność ma szczególnie werniks błyszczący, np. tradycyjny werniks damarowy,
• ochrona warstwy farby – zawerniksowany obraz jest po prostu zabezpieczony przed negatywnym wpływem czynników zewnętrznych, np. osiadaniem na nim kurzu. Jeśli nie zabezpieczysz wyschniętej farby lakierem, we wszystkie jej warstwy będzie przenikał kurz, powodując zmianę kolorów.
• możliwość czyszczenia eksponowanego obrazu – zakurzony obraz, który nie był zawerniksowany, wymaga ingerencji konserwatorskiej. Tymczasem wystarczy warstwa transparentnego lakieru, by eksponowaną pracę można było łatwo oczyścić z wierzchnich zanieczyszczeń. Wystarczy usunąć stary werniks wraz z zabrudzeniami i nałożyć nową warstwę, by obraz znów wyglądał jak dopiero namalowany.

Jak nakładać lakier transparentny na obraz – wskazówki

Lakier transparentny można nakładać na obrazy namalowane farbami olejnymi i akrylowymi, gdyż tworzą one dość grubą warstwę. Nie zaleca się werniksowania akwareli i gwaszy – farby wodne wchłaniają część werniksu i nie jest możliwe usunięcie go bez uszkodzenia obrazu. Krótko mówiąc: werniks schodzi wraz z częścią farby wodnej.

Napisaliśmy, że werniks pogłębia kolory obrazu. Tak, ale nie sprawi, że wyblakłe farby staną się intensywne. Jeżeli po wyschnięciu warstw farby zauważysz, że kolory stały się mniej wyraziste, to znak, że prawdopodobnie podłoże było źle przygotowane i sam lakier transparentny niestety tutaj nie pomoże.

Wielu malarzy specjalnie nadaje swoim obrazom fakturę, stosując odpowiednią technikę rozprowadzania dość grubej warstwy farby. Co trzeba mieć na uwadze, werniksując właśnie tak wykonany obraz?

Bywa tak, że artyści werniksują pracę by utrwalić specjalną nadaną jej teksturę lub te jej warstwy, które zostały naruszone. Niestety, usunięcie lakieru podczas czyszczenia obrazu z zabrudzeń spowoduje uszkodzenie warstw, które do tej pory spajał – zdradza specjalistka ds. obsługi klienta sklepu internetowego LoveArt z artykułami do malarstwa i rękodzieła – W takim przypadku werniks spełnia swoje zadanie tylko do pewnego stopnia. Oczywiście można użyć lakieru transparentnego w tym celu, jednak obraz powinien być po prostu izolowany od kurzu.

Rola werniksu w technice decoupage

Jak zaznaczyliśmy we wstępie, werniks jest stosowany nie tylko w malarstwie, lecz także w rękodziele. Doskonałym przykładem jest technika decoupage, w której transparentny lakier zabezpieczający gra bardzo ważną rolę.

Werniks jest podstawowym lakierem, którego zadaniem jest ochrona powierzchni przedmiotu ozdobionego techniką decoupage. Podobnie jak w malarstwie, w tej technice werniks może także pogłębić kolor lub nadać połysk gotowej pracy. Lakier jest niezbędnym artykułem do decoupage: bez nałożenia kilku warstw na naklejoną wycinankę, przedmiot łatwo ulegnie zniszczeniu i – znów jak w przypadku malarstwa – jego czyszczenie będzie niemożliwe. Przyznaj, że brak możliwości umycia np. wazonu ozdobionego w tej technice sprawia, że przedmiot z założenia użytkowy staje się bezużyteczny.

Ponadto werniks można wykorzystać także do wyrównania udekorowanej powierzchni. Serwetka może łatwo pomarszczyć się podczas naklejania, co nie wygląda estetycznie. Taką pracę uratuje właśnie transparentny lakier. Dzięki niemu powierzchnia przedmiotu będzie gładka i pozbawiona widocznych błędów.